Landschap Wijkevoort, foto gemeente Tilburg
Een oproep aan de gemeenteraad om verder te kijken dan de economische principes
In Nederland verdwijnt elke dag 8 ha aan natuur en/of open landschap voor woningen, wegen en distributiecentra. Ook de gemeente Tilburg doet hier volop aan mee. Die laat ook groen verdwijnen dat ons bewoners gezond en gelukkig maakt. Wat was ook al weer de titel van het bestuursakkoord van deze coalitie?
De groene buitengebieden
Locatie Wijkevoort
Gaat en ging de gemeente Tilburg in de loop der tijd wel zo zorgvuldig om met onze groene ruimte? Is het wel zo nodig om steeds meer buitengebieden op te offeren voor economie, verkeer en logistiek? De waarde van die gebieden is vele, vele malen groter dan de grondopbrengst voor de gemeente. Als de coronapandemie ons iets heeft geleerd dan is het wel dat we anders moeten leven. Dat we zuinig moeten zijn op de natuur, zorgvuldig om moeten gaan met het milieu, dat de biodiversiteit belangrijker is dan ooit en dat we onze koopzucht zo snel mogelijk in toom moeten zien te krijgen. We zijn gewend geraakt aan een overheid die liberaal denkt en waarbij de markteconomie en de leer van Keynes voorop staat. Consumeren, consumeren, consumeren. Steeds meer wetenschappers en burgers beseffen dat het anders moet. Dat er andere, belangrijkere dingen een rol spelen. Burgers (en vooral jongeren) laten zich horen (vooral over het klimaat). Kijk eens naar de plannen van minister Cora van Nieuwenhuizen voor de verbreding de A27 en A12 die zoveel weerstand oproepen omdat er bos voor moet wijken en het – volgens wetenschappers – de vraag is of die verbreding nog wel nodig is (gezien de vermindering van files). Burgers komen in opstand omdat we juist zuinig moeten zijn op de bossen. De noodzaak daartoe was nog nooit zo groot. Maar de politiek; die gaat gewoon door op de oude voet. Die verbredingen komen er gewoon, ondanks protesten van burgers.
Wat deed de gemeente rond Noord?
Eenzelfde proces zien we nu en in de loop der tijd bij de gemeente Tilburg. Voorbeelden rondom Tilburg-Noord te over. Het begon feitelijk al met de vloeivelden, als uitlaatklep voor het industriële afvalwater. De grond raakte daardoor zo vervuild dat de natuur jaren nodig heeft zich te herstellen. Woningbouw was daardoor niet mogelijk, daarom werd het bos. Feitelijk is het Noorderbos meer een opgedrongen dan een vrije keuze. Herinnert u zich het landschapspark ‘de Mast’ nog? Ooit een groene verbinding tussen Tilburg-Noord en Huis ter Heide. Waar je vanaf Tilburg-Noord zo in kon lopen. Nu doorsneden door de Burgemeester Letschertweg, en de Burgemeester van Voorst tot Voorstweg. Binnenkort gaat ook het restant ter ziele omdat dit gebruikt wordt voor een verbindingsweg tussen het industrieterrein en rondweg. En wat weet u nog Charlotte Oord? Een groene oase op het industrieterrein. Straks de vestigingsplaats voor een volgende ‘grijze doos’. Weg natuur. En niet zo lang gelden waren er ook de gemeentelijke ideeën over woningbouw in de Kouwenberg, een verdere uitrol van de pannenkoek van de stad Tilburg.
Wat staat ons nog te wachten?
En we vergeten bijna iets: het MOB-complex, aan de rand van Tilburg-Noord. Als het aan de gemeente ligt, gaat er een evenemententerrein komen. Ook hier betreft het een mooi gebied dat vooral behouden moet blijven. Vertier en genot moeten niet prefereren boven maatschappelijke en natuurwaarden.
Gelukkig zijn een jaar geleden de plannen voor een logistiek centrum in Zwaluwbunders afgeblazen maar ideeën rondom Wijkevoort worden wel gerealiseerd. De gemeente laat het open cultuurlandschap in de Reeshof plaats maken voor logistiek centrum Wijkevoort (80 ha).
En al wordt dat zoveel mogelijk ingepast in natuur en recreatieruimte, het waardevolle open landschap verdwijnt (met die geplande hallen tot 25 meter hoog) en komt niet meer terug. Het plan zorgt volgens de gemeente voor werkgelegenheid (2800-4400 banen). Maar zijn dat wel banen voor onze bewoners? De vrees is dat er niet honderden maar mogelijk een paar duizend werkmigranten bij moeten komen. En er is nu al zo’n groot tekort aan huisvesting voor deze mensen. Er wordt zo een groot, nieuw probleem gecreëerd. Nog een laatste voorbeeld. De Midden Brabantweg moet een slagader worden voor het verkeer. Een investering waarmee miljoenen gemoeid zijn, maar waarmee het woonklimaat in Tilburg-Noord weer onder druk komt te staan ten faveure van ons stadscentrum.
Wat willen we dat de gemeente wel doet?
Het zou de gemeenteraad sieren om bij uitvoeringsplannen de burger beter te betrekken en ook te kijken naar de ervaringen uit het verleden en de consequenties van andere plannen. Denk duurzaam en kijk naar de lange termijn. Er is zo veel moois mogelijk in Tilburg. Er is zoveel dat herwaardering verdient boven massaconsumptie en genot: verbetering van de ecologie, duurzame landbouw, recreatie in natuur voor alle Tilburgers. Want logistieke hotspot zijn is helemaal niet stoer (kan met het oog op de toekomst zelfs riskant zijn). Dat betekent namelijk nog meer verkeersbewegingen, nog meer energie (verplichte zonnepanelen lossen dat niet op), nog meer werkmigranten en foetsie kwetsbaar landschap.