In Nederland produceren we per persoon gemiddeld bijna 500 kilo afval per jaar. Dat is 41 kilo per maand, 10 kilo per week. Dat heeft een grote impact op onze wereld, zeg maar gerust dat het een wereldprobleem is. Veel van wat we weggooien is bovendien gemaakt om maar heel even gebruikt te worden, zoals verpakkingsmaterialen. Maar erger is misschien nog wel dat veel gebruiksvoorwerpen ontworpen worden om niet lang mee te gaan. Terwijl het ontzettend veel grondstoffen en energie kost om ze te maken en de hele wereld over te transporteren. Ook de verwerking van ons afval kost veel energie, zelfs als we het keurig scheiden.
Verpakkingen
Het mag dus best een beetje minder met dat afval. In de eerste plaats door minder te kopen; minder spullen helpt al heel veel. Maar er is in de supermarkt ook veel winst te behalen. Hoeveel producten zijn verpakt terwijl dat niet nodig is? Let eens op groenten en fruit. Heb je echt die kleine stronkjes verpakte witlof nodig of paprika in plastic? Die artikelen zijn vast ook onverpakt te koop.
Foto: Carin van Voorst
Boodschappen
Levensmiddelenproducenten maken het ook bont. Veel producten worden dubbel verpakt of hebben verpakkingen voor één hapje. Waarom ontbijtkoek per plakje kopen als je net zo goed een grote koek kunt aanschaffen. En waarom zijn er zoveel verpakkingen die uit verschillende materialen bestaan? Als een verpakking uit alleen karton of alleen plastic bestaat, is het gemakkelijk te recyclen. En als dat laagje aluminiumfolie nu eens niet te pas en te onpas zou worden gebruikt, zouden veel meer verpakkingen gerecycled kunnen worden. Want spullen die bij het restafval belanden hebben geen waarde meer. Dat is vernietiging van grondstoffen.
Je kunt dus veel stappen zetten door bij het boodschappen doen en winkelen op verpakkingen te letten. Hoe minder verpakkingen, hoe beter. Want recyclen is mooi maar wat je niet koopt hoeft ook niet gerecycled te worden. Dus laat verpakte paprika’s, witlof, bananen, koolsoorten en nog veel meer, lekker liggen bij de supermarkt. Ga eventueel naar een winkel waar je die producten zonder verpakking kunt kopen.
Voedselverspilling
Onnodig eten en drinken weggooien noemen we voedselverspilling. Het gaat vaak om kleine hoeveelheden die samen toch een behoorlijke impact hebben: 9% van ons eten verdwijnt in de kliko, 34 kg per persoon per jaar! Dat is 590 miljoen kg goed voedsel per jaar in Nederland. Aan dranken wordt per persoon 45 liter door de gootsteen gespoeld.
Dat de productie van voedsel veel energie, grondstoffen en landbouwgrond kost, mag bekend zijn. Daar komt ook het vervoer bij, het koelen, eventueel bewerken en verpakken. Als voedsel bovendien geteeld wordt met gewasbeschermingsmiddelen (insecticiden en pesticiden) hebben we bodem en lucht ook nog eens onnodig vervuild. En als het ook nog eens is geïmporteerd uit landen buiten Europa, is de schade helemaal groot.
Wat kunnen we doen aan voedselverspilling? In de eerste plaats niet meer kopen dan je nodig hebt en je opmaakt. Bij verpakte producten kun je ook letten op de houdbaarheidsdatum die op de verpakking staat. THT (Tenminste Houdbaar Tot) garandeert dat een product minimaal tot die datum houdbaar is. Vaak is het product daarna ook nog (lang) houdbaar. Gooi het dus niet weg vanwege die datum. Ziet het er nog goed uit? Ruikt het nog goed? Dan is het hoogstwaarschijnlijk ook nog goed. Staat er een TGT-datum (Te Gebruiken Tot) op het product dan moet je voorzichtig zijn. Het gaat dan in de regel om producten die snel bederven zoals vlees en vis. Koop die dan zeker niet te veel. Naast teveel aanschaf, wordt ook voedsel verspild door teveel te koken.
Maar eerlijk is eerlijk; dat probleem wordt niet alleen veroorzaakt door de consument. Winkels en restaurants kunnen er ook wat van.
Op de website van Milieu Centraal staan allerlei tips om voedselverspilling in je huishouden te voorkomen of in elk geval te verminderen.
Afvalscheiding
Al die verpakkingen van plastic, aluminium, papier, karton, maar ook groente- en tuinafval, textiel, chemisch afval (en als we baby’s en peuters hebben komen er meestal ook nog de luiers bij); dat vraagt om goede afvalscheiding zodat zoveel mogelijk verpakkingen en reststoffen gerecycled, hergebruikt of benut kunnen worden. Zo voorkom je restafval dat 
alleennog maar verbrand kan worden en zorg je er bovendien voor dat afval weer opnieuw grondstof wordt.
Maar goed scheiden van afval is niet altijd gemakkelijk. Bij sommige producten is het niet zo duidelijk in welke bak het hoort. Is een bus haarlak plastic of moet het bij het restafval? En koffiepads? Kattenbakkorrels? Als je daar mee worstelt ben je echt niet de enige. Daarom heeft Milieu Centraal daar een app voor bedacht: Afvalscheidingswijzer. Eenvoudig te downloaden en te gebruiken. Een aanrader want afval scheiden is bijna een doorlopend proces.